کد مطلب:77572 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:108

خطبه 088-مردم پیش از بعثت











و من خطبه له علیه السلام

یعنی از خطبه ی امیرالمومنین علیه السلام است:

«ارسله علی حین فتره من الرسل و طول هجعه من الامم و اعتزام من الفتن و انتشار من الامور و تلظ من الحروب.»

یعنی فرستاد خدای تعالی پیغمبر آخرالزمان صلی الله علیه و آله را در هنگام سستی ارسال پیغمبران، یعنی بعد از گذشتن مدتی از زمان پیغمبران سابق و دراز كشیدن زمان خواب و غفلت امتان و دراز كشیدن زمان خواب و غفلت امتان و دراز كشیدن زمان فتنه و فسادهای جازمه ی ثابته ی متحققه، حالهای پراكنده و جنگهای برافروخته.

«و الدنیا كاسفه النور، ظاهره الغرور، علی حین اصفرار من ورقها و ایاس من ثمرها و اغورار من مائها.»

یعنی در حالتی كه نور از دنیا كه انبیا و اولیا باشند، منكسف و مختفی و پنهان بود و خدعه و غرور در او ظاهر و آشكار بود، رسیده بود بر موسم زرد و خزان شدن برگهای عیش و زندگانی دنیا و مایوس شدن از میوه ی منفعت دنیا و به زمین فرورفتن آبرو و اعتبار اهل دنیا، از شدت ظلم و جور و دشمنیها و جدال در میان اهل دنیا.

«قد درست اعلام الهدی،[1] و اعلام الردی، فهی متجهمه لاهلها، عابسه فی وجه طالبها.»

یعنی به تحقیق كه مندرس و محو بود نشانه های هدایت و راه خدا كه دین و شریعت باشد و آشكار بود نشانه های هلاكت كه كیش ایام جهالت باشد، پس دنیا بد رو[2] بود از

[صفحه 437]

برای دارنده ی دنیا و بخاطر جمع و خوشگذرانی نمی گذشت بر ایشان و گره در پیشانی بود در روی طالب دنیا، یعنی از برای اهل كسب دنیا به تقریب نبودن عدل و احتساب در میان ایشان.

«ثمرها الفتنه و طعامها الجیفه و شعارها الخوف و دثارها السیف.»

یعنی ثمر و فایده ی دنیا فضیحت و دریدن عصمت یكدیگر بود و خوراك ایشان مردار حرام مال غارت و دزدی از یكدیگر بود و پوشش بدن ایشان ترس و لرز بود و ردای دوش ایشان شمشیر جنگ بود.

«فاعتبروا عبادالله و اذكروا تیك التی آباوكم و اخوانكم بها مرتهنون و علیها محاسبون.»

یعنی پس عبرت بگیرید ای بندگان خدا! و به خاطر بیاورید آن حالتهایی را كه پدران شما و برادران شما در آن احوال و اوضاع گرو و گرفتار بودند و به عقوبات گناهان در آن وقت موآخذ باشند در روز قیامت.

«و لعمری ما تقادمت بكم و لا بهم العهود و لا خلت فیما بینكم و بینهم الاحقاب و القرون و ما انتم الیوم من یوم كنتم فی اصلابكم[3] ببعید.»

یعنی سوگند به جانم كه عهدها و زمانهای بسیار دراز بر شما و ایشان نگذشته است و نگذشته میان شما و ایشان عصرها و قرنها و نیستید شما امروز از روزی كه بودید شما در اصلاب پدران شما این قدر دور.

«و الله ما اسمعهم الرسول شیئا الا و ها انا ذا الیوم مسمعكموه و ما اسماعكم الیوم بدون اسماعهم بالامس و لا شقت لهم الابصار و لا جعلت لهم الافئده فی ذلك الاوان، الا و قد اعطیتم مثلها فی هذا الزمان.»

یعنی سوگند به خدا كه نشنوانید آباء و اخوان ماضیه ی شما را پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله وعدی را و وعیدی را، مگر اینكه امروز من می شنوانم آن را به شما و نیست گوشهای شما امروز

[صفحه 438]

پست تر از گوشهای آنها در دیروز و وانشد از برای آنها چشمها و گردانیده نشد از برای آنها دلها در آن زمان، مگر اینكه بخشیده شد به شما مثل آن در این زمان. یعنی هادی و داعی راه خدا از همان نور است كه سابق بود و احوال و اوصاف شما نیز مثل احوال و اوصاف پدران و برادران شما است در آن عهد و سخن و پند نیز آن سخن است و پند، چنانكه آنها شنیدند و اطاعت كردند، شما نیز بشنوید و بگروید.

«و والله ما بصرتم بعدهم شیئا جهلوه و لا اصفیتم به و حرموه.»

یعنی سوگند به خدا كه بینا گردانیده نشده اید شما به چیزی كه پیشینیان ندانسته بوده اند آن را و شما برخوردار و محظوظ نشدید به چیزی كه آنها محروم شده باشند از آن چیز. یعنی خیری و نفعی شما ندانستید و برنخوردید كه پیشینیان ندانسته و برنخورده بوده اند كه باعث مخالفت شما و ایشان در كردار و رفتار شده باشد.

«و لقد نزلت بكم البلیه جائلا خطامها، رخوا بطانها.»

یعنی به تحقیق كه نازل شد به شما بلیه ی تسلط معاویه و سلطنت بنی امیه، در حالتی كه متحرك است و محكم نیست مهار او و سست است بند زیر شكم او.

«فلا یغرنكم ما اصبح فیه اهل الغرور. فانما هو ظل ممدود الی اجل معدود.»

یعنی پس باید فریفته نگرداند شما را آن دولت و ثروتی كه در صبح زندگی خود داخل او شده اند اهل غرور و نادانی، از جهت آنكه آن نیست مگر سایه ی بر زمین كشیده شده (ای) تا مدت معینی و ثباتی ندارد و زائل خواهد شد.

[صفحه 439]


صفحه 437، 438، 439.








    1. در همه نسخه های دیگر: منار الهدی.
    2. بد رو به معنی ترشرو است.
    3. در هر سه نسخه چنین است و درست آن: فی اصلابهم.